સામાન્ય રીતે રાઈનો ઉપયોગ લગભગ તમામ ઘરોમાં થાય છે. આ સાથે રાઈના બીજનો ઉપયોગ તેલ બનાવવાથી લઈને અનેક ખાદ્યપદાર્થો બનાવવામાં થાય છે. રાઈની તાસિર ગરમ હોય છે અને તેનાથી ઘણા લાભ થઈ શકે છે.
આ સિવાય આયુર્વેદ અનુસાર રાઈનું યોગ્ય માત્રામાં સેવન કરવાથી ઘણી બધી શારીરિક સમસ્યાઓને દૂર કરીને શરીરને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ મળે છે પરંતુ રાઈના વધુ પડતા સેવનથી ઘણી શારીરિક સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
તેથી, સરસવનો ઉપયોગ કરતા પહેલા તેના ફાયદાઓ વિશે જાણવું જરૂરી છે. રાઈમાં પ્રોટીનની સાથે કાર્બોહાઇડ્રેટ, કેલ્શિયમ, આયર્ન, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ, સોડિયમ, પોટેશિયમ, ઝિંક અને મેંગેનીઝ, વિટામિન-એ, વિટામિન-સી અને વિટામિન-ઇ પણ મળી આવે છે.
આ સિવાય રાઈમાં કેરોટીનોઈડ્સ, ફેનોલિક કમ્પાઉન્ડ અને ગ્લુકોસિનોલેટ્સ જેવા વિવિધ પ્રકારના ફાયટોકેમિકલ્સ જોવા મળે છે. ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે પણ રાઈનું સેવન ફાયદાકારક છે.
કારણ કે રાઈમાં એન્ટીડાયબિટીક ગુણ હોય છે, જે લોહીમાં હાજર સુગરના સ્તરને ઘટાડીને ડાયાબિટીસને સામાન્ય રાખવામાં મદદ કરે છે. તેથી, એવું કહી શકાય કે રાઈનું સેવન ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.
રાઈનું સેવન પાચન સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. રાઈમાં હાજર ફાઇબર પાચન સ્વાસ્થ્ય માટે મુખ્ય ઘટક તરીકે કામ કરે છે, જે પાચનને સુધારવામાં અને પાચનતંત્રને મજબૂત રાખવામાં મદદ કરે છે તેમજ કબજિયાત જેવી પેટની અન્ય સમસ્યાઓમાં રાહત આપે છે.
કેન્સર જેવા જીવલેણ રોગથી બચવા માટે પણ રાઈનું સેવન ફાયદાકારક છે. રાઈના બીજમાં કેન્સર વિરોધી ગુણ હોય છે, જે શરીરમાં કેન્સરના કોષોને વધતા અટકાવવામાં મદદ કરે છે અને કેન્સરને રોકવામાં મદદરૂપ થાય છે. તેથી રાઈના બીજનું સેવન કેન્સરથી બચવા માટે ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.
રાઈનું સેવન વજન ઘટાડવા માટે ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. ઘણા નિષ્ણાતોના મતે રાઈના તેલમાં ડાયાસિલગ્લિસરોલ વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે.
જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. આ ઉપરાંત રાઈના દાણામાં હાજર ફાઇબર પાચનમાં સુધારો કરે છે. જે ખોરાકને સુપાચ્ય બનાવે છે અને ચયાપચયને પ્રોત્સાહન આપે છે.
માઈગ્રેનની સમસ્યાને દૂર કરવા માટે રાઈનો ઉપયોગ પણ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. કારણ કે રાઈમાં રિબોફ્લેવિન નામનું વિટામિન જોવા મળે છે, જે માઈગ્રેનના અસહ્ય દર્દને ઓછું કરવામાં મદદરૂપ છે.
તેથી એમ કહી શકાય કે માઈગ્રેનની સમસ્યાને દૂર કરવા માટે રાઈનું સેવન ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવા માટે રાઈનું સેવન ફાયદાકારક છે. રાઈના બીજમાં એન્ટી-હાઈપરટેન્શનની અસર જોવા મળે છે,
જે હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં અને તેને સામાન્ય રાખવામાં મદદ કરે છે. તેથી હાઈ બ્લડ પ્રેશરવાળા લોકો માટે રાઈનું સેવન ફાયદાકારક હોઈ શકે છે.
રાઈનું સેવન આંખોના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. કારણ કે રાઈમાં વિટામિન-એનું પ્રમાણ જોવા મળે છે. આ સાથે વિટામીન-એ આંખના સ્વાસ્થ્ય માટે મુખ્ય ઘટક તરીકે કામ કરે છે, જે આંખોની રોશની સુધારવામાં અને આંખની અન્ય સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદરૂપ થાય છે.
